Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Puławach

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2021 r.

Sąd Rejonowy w Puławach IV Wydział Pracy

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Magdalena Gałkowska

Protokolant st.sekr.sąd. Katarzyna Jankowska

po rozpoznaniu w dniu 6 września 2021 r. w Puławach

sprawy z powództwa J. K.

przeciwko Starostwu Powiatowemu w O.

o odszkodowanie za nieuzasadnione rozwiązanie stosunku pracy

I.  oddala powództwo;

II.  nie obciąża powódki kosztami procesu.

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 17 kwietnia 2020r. ( data nadania w placówce pocztowej) powódka J. K. wnosiła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego Starostwa Powiatowego w O. odszkodowania w wysokości 15.300,00 zł za nieuzasadnione wypowiedzenie jej umowy o pracę wraz z ustawowymi odsetkami.

Pozwane Starostwo Powiatowe w O. powództwa nie uznawało i wnosiło o jego oddalenie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka J. K. zawarła w dniu 1 czerwca 2000r. umowę o pracę ze Starostą (...) i początkowo powódka pracowała jako inspektor w Wydziale (...), (...)i Ochrony (...), od 10 stycznia 2002r. powódce powierzono stanowisko Kierownika tego Wydziału ( Naczelnika Wydziału) - akta osobowe. W okresie od 9 grudnia 2014r. do 20 listopada 2018r. powódka przebywała na urlopie bezpłatnym na okres sprawowania przez nią funkcji Wójta Gminy W. (akta osobowe).

W pozwanym Starostwie Powiatowym w O., w okresie zatrudnienia powódki, obowiązywał Regulamin Organizacyjny stanowiący załącznik do Obwieszczenia Zarządu Powiatu w O. z dnia 3 listopada 2017r. w sprawie ogłoszenia tekstu Regulaminu Organizacyjnego ( k.19-45), a w jego §16 wpisano, że Wydziałem (...), (...) i (...) kieruje Naczelnik , przy pomocy zastępcy, a w skład (...) wchodziły stanowiska pracy: stanowisko ds. geologii, wieloosobowe stanowisko ds. gospodarki wodnej, stanowisko ds. ochrony przyrody, rybactwa śródlądowego i rolnictwa, wieloosobowe stanowisko ds. gospodarki leśnej - pracownicy terenowi, stanowisko d.s. środowiska i gospodarki odpadami ( k.27).

W piśmie z dnia 20 listopada 2018r.,. w związku ze zgłoszeniem się powódki do pracy, Starosta powierzył jej wykonywanie pracy na stanowisku Zastępcy Naczelnika (...), (...) i Ochrony (...) ( k.6, akta osobowe).

W Wydziale (...), (...)i Ochrony (...), oprócz Naczelnika Wydziału G. J. ( k.246-248) i powódki jako zastępcy pracowali min: od 1999r. J. R., ostatnio jak inspektor, K. G. jako inspektor ds. gospodarki wodnej i geologii, L. B. jako podinspektor ds. gospodarki leśnej, K. K. ( k.147-231, 246-255).

Od 21 czerwca 2019r. do 18 grudnia 2019r. a następnie od 20 grudnia 2029r do 28 marca 2020r. powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim (zeznania powódki słuchanej w trybie art. 299 kpc 00:19:35 nagrania rozprawy z dnia 18.02.21r, informacja pozwanego zawarta w treści odpowiedzi na pozew).

Uchwałą Nr 189/2019 zarządu Powiatu w O. z dnia 20 grudnia 2019r. uchwalono Regulamin Organizacyjny Starostwa Powiatowego w O., a uchwała ta weszła w życie z dniem jej podjęcia (k.46-47, 48-78). W strukturze organizacyjnej Starostwa przewidziano funkcjonowanie Wydziału (...), (...) i (...), a w §28 tegoż Regulaminu wpisano, że pracą wydziału kieruje Naczelnik, a w skład (...) wchodzą stanowiska pracy: stanowisko ds. geologii, wieloosobowe stanowisko ds. gospodarki wodnej, stanowisko ds. ochrony przyrody, rybactwa śródlądowego i rolnictwa, wieloosobowe stanowisko ds. gospodarki leśnej - pracownicy terenowi, stanowisko d.s. środowiska i gospodarki odpadami ( k. 57).

W dniu 30 marca 2020r. Starosta D. K. sporządził oświadczenie woli o rozwiązaniu z powódką umowy o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, a jako przyczynę tej decyzji wskazał zmniejszenie stanu zatrudnienia w Wydziale (...), (...) i (...) i związaną z tym likwidację zajmowanego przez powódkę stanowiska pracy, na skutek wprowadzenia zmian w Regulaminie Organizacyjnym Starostwa Powiatowego w O., zgodnie z Uchwałą nr 189/2019 Zarządu Powiatu w O. z dnia 20 grudnia 2019r. w sprawie uchwalenia regulaminu Organizacyjnego Starostwa Powiatowego w O. (k.5, akta osobowe).

Wynagrodzenie miesięczne powódki stanowiło kwotę 5.100,00 zł (k. 17).

Stosunek pracy łączący strony rozwiązał się z dniem 30 czerwca 2020r., powódka zwróciła się do pozwanego pracodawcy z wnioskiem o wypłatę należnej jej odprawy w związku z likwidacją jej stanowiska pracy ( k.146).

Po rozwiązaniu z powódką umowy o pracę nikt nie został zatrudniony w Wydziale (...), (...) i (...) ( bezsporne). Po wręczeniu powódce pisma o wypowiedzeniu jej umowy o pracę, pozwane Starostwo prowadziło nabór na: stanowisko pracy ds. geodezji i kartografii w Wydziale Geodezji, Kartografii i Katastru ( k.147-148) , a następnie już po rozwiązaniu z powódką stosunku pracy: na nowoutworzone stanowisko dyrektora Centrum Usług (...), stanowisko pracy ds. zasobów skarbu państwa, na stanowisko ds. administracyjno-gospodarczych i p.poż w Wydziale Organizacyjnym i (...) Kryzysowego, na stanowisko ds. inwestycji, zamówień publicznych i programów pomocowych w Wydziale Inwestycji i (...) Mieniem ( k.150-157, k.233-245) .

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o dokumenty złożone do akt sprawy przez strony, wymienione wyżej, których prawdziwość i autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron, w szczególności przez powódkę, a więc sąd uznał złożone do akt sprawy dokumenty za wiarygodne. Także zeznania powódki słuchanej w trybie art. 299 kpc – co do faktów, nie są sprzeczne z dokumentami znajdującymi się w aktach sprawy; powódka tylko utrzymuje, iż przyczyną likwidacji jej stanowiska pracy, a w konsekwencji rozwiązania stosunku pracy, były przesłanki nie merytoryczne, a polityczne. Zeznania przesłuchanych na piśmie świadków: Z. R. ( k.108-112) i R. L. ( k.103-112) - w zakresie w jakim zawierają ich własne oceny przyczyn dokonania wobec powódki wypowiedzenia umowy o pracę nie zasługują na obdarzenie ich wiarą, jako że świadkowie mają zeznawać tylko co do faktów, a nie co do ich oceny, a więc tylko zeznania osób, które były bezpośrednio zaangażowane w sprawę lub były naocznymi świadkami opisywanych zdarzeń, są dla sądu istotne. Także nie zasługują na obdarzenie wiarą ich zeznania w zakresie, gdy świadkowie ci wskazują w swoich zeznaniach, iż były także inne osoby, które zostały zwolnione lub zdegradowane w Starostwie za przynależność polityczną, przy czym R.L. dokonuje tej oceny poprzez pryzmat własnej sprawy związanej z wypowiedzeniem także jemu umowy o pracę, bo zeznania te nie znajdują oparcia w żadnym z dowodów, są tylko znowu ich subiektywne oceny. W pozostałym zakresie zeznania tych świadków, którzy na dzień wypowiadania powódce umowy o pracę nie byli pracownikami Starostwa, nie są istotne dla sprawy i aczkolwiek sąd nie kwestionuje ich prawdziwości, to jednak nie zostały wzięte pod uwagę przy ustalaniu stanu faktycznego. Natomiast zeznania świadka P. S. złożone na piśmie (k.113-116), dotyczą tylko konkretnych faktów, świadek odpowiadał wprost i konkretnie na zadawane mu pytania, a więc zeznania te zasługują na obdarzenie ich wiarą.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Żądanie powódki zasądzenia na jej rzecz od pozwanego Starostwa Spółdzielni odszkodowania za nieuzasadnione wypowiedzenie jej umowy o pracę, nie jest uzasadnione.

Pozwany pracodawca w piśmie wypowiadającym powódce stosunek pracy, a także podtrzymywał to w toku niniejszego postępowania, wskazywał jako wyłączną i jedyną przyczynę swojej decyzji o wypowiedzeniu jej stosunku pracy - zmniejszenie stanu zatrudnienia w Wydziale (...), (...) i (...) i związaną z tym likwidację zajmowanego przez powódkę stanowiska pracy, na skutek wprowadzenia zmian w Regulaminie Organizacyjnym Starostwa Powiatowego w O., zgodnie z Uchwałą nr 189/2019 Zarządu Powiatu w O. z dnia 20 grudnia 2019r. w sprawie uchwalenia regulaminu Organizacyjnego Starostwa Powiatowego w O.. Zatem podstawą prawną przedmiotowego wypowiedzenia jest art. 10 i art. 1 ust 1 ustawy z dnia 13 marca 2003r. o szczególnych zasadach rozwiazywania z pracownikami stosunków pracy ( t. j. Dz.U. z 2018r. poz.1969), czyli przyczyną wypowiedzenia powódce umowy o pracę były przyczyny jej niedotyczące.

Powódka zaś w treści pozwu oraz w toku procesu wskazywała, że dokonane wobec niej wypowiedzenie podyktowane było jedynie przyczynami politycznymi i osobistymi uprzedzeniami pracodawcy, jako że powódka startowała w wyborach samorządowych przeciwko członkowi tej samej partii politycznej do której należy członkowie zarządu Powiatu (...).

W ocenie sądu, zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na przyjęcie, że faktyczna i wyłączna przyczyna wypowiedzenia powódce umowy o prace była inna niż przyczyna tej decyzji pracodawcy, która została wskazana w treści pisma wypowiadającego umowę o pracę.

Należy podnieść, że likwidacja zajmowanego przez powódkę stanowiska pracy – zastępcy Naczelnika w Wydziale (...), (...) i (...) Starostwa Powiatowego w O. nie była jednostkową i wyłączną decyzją Starosty, tylko była skutkiem wprowadzenia przez kompetentny organ tj. Zarząd Powiatu – zgodnie z art. 32 ust2 pkt 6 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym ( T.J.Dz.U. z 2019 poz. 511 ze zm), zmian w dotąd obowiązującym Regulaminie Organizacyjnym Starostwa Powiatowego w O.. Zarząd Powiatu w O. w dniu 20 grudnia 2019r. wydał Uchwałą nr 189/2019 w sprawie uchwalenia Regulaminu Organizacyjnego Starostwa Powiatowego w O. i ta uchwała wprowadzała zmiany w stosunku do poprzedniego brzmienia Regulaminu organizacyjnego nie tylko w zakresie likwidacji stanowiska zastępcy Naczelnika w Wydziale (...), (...) i (...), ale także - jak wynika z analizy Regulaminu Organizacyjnego Starostwa obowiązującego poprzednio, likwidacji uległo także min. stanowisko zastępcy Naczelnika Wydziału Budownictwa. Należy, podnieść, iż Starostwo powiatowe jest jednostką pomocniczą w powiecie, powołaną w celu wykonywania poleceń zarządu powiatu, jego przewodniczącego oraz uchwał rady powiatu, a ponadto służącą obsłudze organów powiatu. Kierownikiem starostwa powiatowego oraz zwierzchnikiem służbowym pracowników starostwa oraz kierowników jednostek organizacyjnych powiatu jest starosta, który kieruje pracą Starostwa i min. w stosunku do pracowników tego urzędu przysługuje mu prawo decydowaniu o zakresie i rodzaju obowiązków. Regulamin organizacyjny starostwa powiatowego stanowi zestaw zasad jego funkcjonowania oraz organizacji. Starosta więc organizuje pracę w Starostwa, a tym samym odpowiada za prawidłową organizację pracy w Starostwie. Jak już wyżej podniesiono, zgodnie z ustawą o samorządzie powiatowym, Zarząd Powiatu ma kompetencje do ustalania Regulaminu Organizacyjnego Starostwa, a więc ma prawo aby uznać, iż dane stanowisko pracy nie jest już niezbędne do pracy w Starostwie. Taka decyzja zapadła w dniu 20 grudnia 2019r. i zgodnie z wolą Starosty, Zarząd Powiatu uznał, że Wydział (...), (...) i (...) Starostwa może prawidłowo funkcjonować bez dalszego utrzymywania stanowiska zastępcy Naczelnika. W tym miejscu podnieść należy, że fakt podjęcia przez kompetentny organ decyzji o dokonaniu zmiany organizacyjnej w Starostwie nie podlega ocenie sądu. Zgodnie bowiem z ustalonymi poglądami orzecznictwa w tym zakresie, kwestia, czy występuje potrzeba dokonania przez pracodawcę zmian organizacyjnych, w tym likwidacji konkretnych stanowisk pracy, należy do autonomii zarządczej pracodawcy i nie podlega ocenie sądu. W przedmiotowej sprawie, skoro kompetentny organ, uchwalając nowy Regulamin Organizacyjny, uznał, że w Wydziale (...), (...) i (...) nie ma już być stanowiska zastępcy Naczelnika, to sąd nie może badać zasadności podjęcia przez ten organ takiej decyzji.

Podnieść w tym miejscu należy, że ocena zasadności, czyli istnienia rzeczywistej przyczyny wypowiedzenia dotyczy stanu rzeczy, jaki istnieje w chwili składania stosownego oświadczenia woli przez stronę, a nie tego, czy z uwagi na stan rzeczy istniejący w chwili upływu okresu wypowiedzenia lub w chwili wyrokowania jest ono uzasadnione. Wypowiedzenie umowy o pracę jest zasadne albo bezzasadne w momencie składania oświadczenia w tym przedmiocie, a to oznacza, że stan rzeczy, który ukształtował się już po jego złożeniu, nie ma znaczenia z tego punktu widzenia. Tym samym z punktu widzenia zasadności (bezzasadności) wypowiedzenia istotny jest stan, jaki istniał w momencie składania oświadczenia woli przez pracodawcę.

Jak już wyżej podniesiono, według sądu, w chwili składania powódce oświadczenia woli o wypowiedzeniu jej umowy o pracę zmiana struktury organizacyjnej była prawnie wprowadzona i przewodniczący Zarządu Powiatu w O. czyli Starosta, był zobligowany w §3 Uchwały Zarządu Powiatu z dnia 20 grudnia 2019r., aby ją wykonać, czyli aby dostosować dotychczasowy stan zatrudnienia do treści Regulaminy Organizacyjnego.

Poza sporem jest, że powódka ostatnio zajmowała w Starostwie stanowisko zastępcy Naczelnika w Wydziale (...), (...) i (...) i oczywiście było to jednoosobowe stanowisko, nieporównywalne z innymi stanowiskami pracy. Jak już wyżej podniesiono, sąd nie jest uprawniony do badania celowości i zasadności zmiany struktury organizacyjnej, może jednak badać i oceniać, czy likwidacja stanowisk pracy jest autentyczna, czy też ma charakter pozorny (fikcyjny), służący uzasadnieniu rozwiązania umowy o pracę z konkretnym pracownikiem ( np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 września 2007 r. w sprawie I PK 92/07). Z pozorną likwidacją stanowiska pracy mamy do czynienia w szczególności wówczas, gdy jest ono formalnie likwidowane, ale w jego miejsce jest tworzone inne stanowisko pracy (o innej nazwie), które w istotnych elementach nie różni się od zlikwidowanego. Poza sporem jest, ze po rozwiązaniu z powódka stosunku pracy nikt na jej miejsce nie został zatrudniony, zadania które wykonywała zostały rozdzielone pomiędzy zatrudnionych w Wydziale pracowników. Poza sporem jest, że po rozwiązaniu z powódką stosunku pracy stanowisko zastępcy Naczelnika Wydziale (...), (...) i (...) przestało istnieć, nikt w tym Wydziale nie został zatrudniony, w szczególności nie zostało utworzone stanowisko pracy, które by zawierało w sobie w jakimkolwiek zakresie obowiązki, które wykonywała powódka, obowiązki powódki przejęli zatrudnieni w Wydziale pracownicy. Zatem doszło do rzeczywistej likwidacji stanowiska zajmowanego przez powódkę, a tym samym zmniejszenia stanu zatrudnienia w Wydziale (...), (...) i (...).

Podnieść też należy, że Starosta, w sytuacji gdy docelowo miał za zadania doprowadzić stan zatrudnienia w Starostwie do stanu jaki przewidziano w nowym Regulaminie Organizacyjnym, nie miał obowiązku, aby zaproponować powódce pracę na którymkolwiek ze stanowisk istniejących w nowej strukturze. Likwidacja bowiem konkretnego stanowiska pracy uzasadnia wypowiedzenie bez potrzeby oceny przez pracodawcę kwalifikacji, stażu pracy i innych okoliczności ochronnych dotyczących zwalnianego pracownika i porównywania go z innymi pracownikami. Potrzeba porównania z innymi pracownikami powstaje wówczas, gdy następuje likwidacja jednego lub kilku spośród większej liczby jednakowych stanowisk i konieczne jest dokonanie wyboru pracowników, z którymi zostanie zakończony stosunek pracy. Ugruntowany jest także pogląd Sądu Najwyższego, zgodnie z którym kodeks pracy nie zawiera przepisu, który by generalnie uzależniał możliwość wypowiedzenia od zaoferowania pracownikowi innej pracy, odpowiedniej do jego kwalifikacji zawodowych i stanu zdrowia. Pogląd ten nie jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, gdyż propozycja zatrudnienia na innym stanowisku dotyczy raczej kwestii natury organizacyjnej niż moralności ( np. wyroki SN z: 13 kwietnia 2000 r. w sprawie I PKN 600/99, z dnia 6 lutego 2006 r. w sprawie III PK 112/05). Faktem jest, że po wręczeniu powódce wypowiedzenia, a potem już po rozwiązaniu z nią stosunku pracy, pozwany pracodawca prowadził nabór na różne stanowiska pracy, w tym także i na nowoutworzone, ale te fakty nie maja żadnego znaczenia dla sprawy, bo dotyczyły już okresu, gdy po decyzja wobec powódki o dokonaniu wobec niej wypowiedzenia została już podjęta.

Reasumując więc, z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że wypowiedzenie powódce umowy o pracę dokonane przez Starostę w dniu 30 marca 2020r. miało oparcie wyłącznie w przyczynach jej niedotyczących, czyli wobec likwidacji jej stanowiska pracy i zmniejszenia zatrudnienia, a więc podstawą prawną przedmiotowego wypowiedzenia był art. 10 i art. 1 ust 1 ustawy z dnia 13 marca 2003r. o szczególnych zasadach rozwiazywania z pracownikami stosunków pracy ( t. j. Dz.U. z 2018r. poz.1969 ze zm). Wypowiedzenie to więc, w ustalonych okolicznościach sprawy, nie było ani nieuzasadnione ani też niezgodne z prawem czy naruszające zasady współżycia społecznego.

Wobec powyższego i na podstawie art. 45 § 1 kp sąd orzekł jak w sentencji.

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 102 kpc, który to przepis ustanawia zasadę słuszności, będącą odstępstwem od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Do okoliczności branych pod uwagę przez sąd, przy ocenie przesłanek zastosowania dyspozycji omawianego przepisu, zaliczyć można nie tylko te związane z samym przebiegiem postępowania, ale również dotyczące stanu majątkowego i sytuacji życiowej strony. Za trafny należy uznać pogląd, iż sama sytuacja ekonomiczna strony przegrywającej, nawet tak niekorzystna, że strona bez uszczerbku dla utrzymania własnego i członków rodziny nie byłaby w stanie ponieść kosztów, nie stanowi podstawy zwolnienia - na podstawie art. 102 k.p.c. - od obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi, chyba że na rzecz tej strony przemawiają dalsze szczególne okoliczności, które same mogłyby być niewystarczające, lecz łącznie z trudną sytuacją ekonomiczną wyczerpują znamiona wypadku szczególnie uzasadnionego. Taka właśnie sytuacja zaistniała w okolicznościach niniejszej sprawy. Powódka była długoletnim pracownikiem pozwanego Starostwa, a stosunek pracy łączący strony rozwiązał się z przyczyn jej niedotyczących, zaś powódka decydując się na dochodzenie swoich praw na drodze sądowej, niewątpliwie była subiektywnie przekonana o zasadności swego roszczenia. W takiej sytuacji obciążanie jej kosztami procesu stanowiłoby dla niej znaczną dolegliwość.