Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Puławach

POSTANOWIENIE KOŃCOWE

Dnia, 18 grudnia 2024 roku

Sąd Rejonowy w Puławach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: Asesor Sądowy Kamil Orzechowski

Protokolant: p.o. Sekretarza Sądowego Agata Sułek

po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2024 roku w Puławach na rozprawie

sprawy z wniosku M. T. (1), S. T., E. T.

z udziałem P. T.

o podział majątku wspólnego i dział spadku

postanawia:

I.  ustalić, że w skład majątku wspólnego M. T. (2) i M. T. (3) wchodzą:

a)  prawo własności nieruchomości w postaci działek gruntu oznaczonych numerami ewidencyjnymi (...), położonej w miejscowości W., gmina K. D. o łącznej powierzchni 1,9438 ha, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Puławach V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...) o łącznej wartości 174130 zł (sto siedemdziesiąt cztery tysiące sto trzydzieści złotych)

b)  udział w wysokości 1/2 (jedna druga) części w prawie własności nieruchomości w postaci działki gruntu oznaczonej numerem ewidencyjnym (...) o powierzchni 1,82 ha, położonej w miejscowości W., gmina K. D., powiat (...), województwo (...), obręb (...) W., jednostka ewidencyjna (...)_5 K. D., jednostka rejestrowa G.244 Starostwa Powiatowego w P. o wartości 18200 zł (osiemnaście tysięcy dwieście złotych);

c)  udział w wysokości (...) (sto dwa tysiące trzysta pięćdziesiątych) części w prawie własności nieruchomości w postaci działki gruntu oznaczonej numerem ewidencyjnym (...), o powierzchni 4,6241 ha, położonej w miejscowości W., gmina K. D., powiat (...), województwo (...), obręb (...) W., jednostka ewidencyjna (...)_5 K. D., jednostka rejestrowa G.272 Starostwa Powiatowego w P., o wartości 3914 zł (trzy tysiące dziewięćset czternaście złotych);

d)  udział w wysokości 1/12 (jedna dwunasta) części w prawie własności nieruchomości w postaci działek gruntu oznaczonych numerami ewidencyjnymi (...), o powierzchni 0,71 ha, położonych w miejscowości W., gmina K. D., powiat (...), województwo (...), obręb (...) W., jednostka ewidencyjna (...)_5 K. D., jednostka rejestrowa G.261 Starostwa Powiatowego w P. o wartości 1904 zł (tysiąc dziewięćset cztery złote);

II.  ustalić, że udziały M. T. (2) i M. T. (3) w majątku wspólnym są równe;

III.  ustalić, że w skład spadku po M. T. (2) zmarłej w dniu 7 marca 1991 roku w P. wchodzi udział w wysokości 1/2 (jedna druga) części w składaniach majątkowych szczegółowo opisanych w punkcie I niniejszego postanowienia;

IV.  ustalić, że w skład spadku po M. T. (3) zmarłym w dniu 10 marca 1991 roku w W. wchodzi udział w wysokości 5/8 (pięć ósmych) części w składaniach majątkowych szczegółowo opisanych w punkcie I niniejszego postanowienia;

V.  dokonać podziału majątku wspólnego po M. T. (2) i M. T. (3) oraz działku spadku po M. T. (2) oraz M. T. (3), w ten sposób, że składniki majątkowe szczegółowo opisane w punktach Ia), Ib), Ic) i Id) niniejszego postanowienia przyznać na własność wnioskodawczyniom E. T., S. T. oraz M. T. (1), po 1/3 (jednej trzeciej) części na rzecz każdej z nich;

VI.  tytułem spłaty zasądzić od wnioskodawczyń E. T., S. T. oraz M. T. (1) na rzecz uczestnika postępowania P. T. kwoty po 10320,21 zł (dziesięć tysięcy trzysta dwadzieścia złotych dwadzieścia jeden groszy) od każdej z nich, płatne w terminie 6 (sześciu) miesięcy od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia;

VII.  ustalić, iż wnioskodawczynie E. T., S. T. oraz M. T. (1) poczyniły nakłady i wydatki na majątek spadkowy po M. T. (2) zmarłej w dniu 7 marca 1991 roku w P. oraz po M. T. (3) zmarłym w dniu 10 marca 1991 roku w W., w łącznej kwocie 2181,61 zł (dwa tysiące sto osiemdziesiąt jeden złotych sześćdziesiąt jeden groszy)

VIII.  tytułem rozliczenia nakładów i wydatków szczegółowo opisanych w punkcie VII niniejszego postanowienia zasądzić od uczestnika postępowania P. T. na rzecz wnioskodawczyń E. T., S. T. oraz M. T. (1) kwoty po 113,62 zł (sto trzynaście złotych sześćdziesiąt dwa grosze) na rzecz każdej z nich, płatne w terminie 7 (siedmiu) dni od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności;

IX.  stwierdzić, że wnioskodawczynie i uczestnik ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygnatura akt I Ns 667/22

UZASADNIENIE

Wnioskodawczynie E. T., M. T. (1) i S. T. reprezentowane przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata we wniosku z dnia 28 listopada 2022 roku (data nadania) wniosły o: stwierdzenie, że spadek po zmarłej w dniu 07 marca 1991 r. M. T. (2), ostatnio stale zamieszkałej w W., na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza nabyli: mąż M. T. (3) w 1/4 części, córka M. T. (1) w 1/4 części, córka E. T. w 1/4 części, córka S. T. w 1/4 części, oraz o stwierdzenie, że gospodarstwo rolne wchodzące w skład spadku na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza nabyli: mąż M. T. (3) w 1/4 części, córka M. T. (1) w 1/4 części, córka E. T. w 1/4 części, córka S. T. w 1/4 części a także o ustalenie, że w skład majątku wspólnego M. T. (4) i M. T. (5) wchodziły: zabudowane działki gruntu rolnego, oznaczone nr (...), (...), (...), (...), (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Puławach V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) o łącznej wartości 174130 zł, udział wynoszący (...) części w działce lasu o powierzchni 1 hektara 82 arów, oznaczonej nr (...), udział wynoszący 1/12 części w działkach lasu o powierzchni 71 arów, oznaczonych nr (...) i (...), o wartości 18.200,00 zł, udział wynoszący 1/12 części w działkach lasu o powierzchni 71 arów, oznaczonych nr (...) i (...) o wartości 1904 zł, udział wynoszący (...) części w działce lasu o powierzchni 4 hektarów 55 arów, oznaczonej nr (...)o wartości 3914 zł, ustalenie, że udziały małżonków M. T. (4) i M. T. (5) w majątku wspólnym są równe, ustalenie, że w skład spadku po zmarłej w dniu 7 marca 1991 roku M. T. (2) wchodzi udział w wysokości 1/2 w składniach majątki wskazanych w pkt 3 wniosku, o ustalenie, że w skład spadku po zmarłym w dniu 10 marca 1991 r. M. T. (3) wchodzi udział w wysokości 5/8 w składniach majątki wskazanych w pkt 3 wniosku, dokonanie działu spadku po M. T. (2) i M. T. (3) poprzez przyznanie: nieruchomości wskazanej w pkt 3 ppkt 1 wniosku wnioskodawczyni E. T. uczestniczce postępowania M. T. (1) i uczestniczce postępowania S. T. na współwłasność w częściach ułamkowych to jest po 1/3 części na rzecz każdej z nich, udziałów w nieruchomościach opisanych w pkt 3 ppkt 2-4 wniosku na własność w częściach ułamkowych to jest po 1/3 wnioskodawczyni E. T., uczestniczce postępowania M. T. (1) i uczestniczce postępowania S. T.; ustalenie i rozliczenie nakładów i wydatków poczynionych przez wnioskodawczynię E. T., uczestniczkę postępowania M. T. (1) oraz uczestniczkę postępowania S. T. na nieruchomość wskazaną w pkt 3 ppkt 1 wniosku w wysokości nie mniejszej 931,61 zł, przy czym dokładna ich wysokość zostanie ustalona po uzyskaniu informacji od podmiotu wskazanego w pkt 11 ppkt 11 wniosku, zasądzenie od wnioskodawczyni E. T., uczestniczki postępowania M. T. (1) i uczestniczki postępowania S. T. na rzecz uczestnika postępowania P. T. odpowiednich kwot tytułem spłaty jego udziału w majątku spadkowym przy uwzględnieniu i rozliczeniu nakładów i wydatków, płatne w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnia się postanowienia, o zasądzenie od uczestniczka postępowania P. T. na rzecz wnioskodawczyni E. T., uczestniczki postępowania M. T. (1) i uczestniczki postępowania S. T. zwrotu kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i opłat skarbowych od pełnomocnictwa w kwocie 51 zł wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. We wniosku złożono również wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia o dział spadku po M. K. T. zmarłej w dniu 7 marca 1991 r. oraz M. T. (3) zmarłym w dniu 10 marca 1991 r. poprzez ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Puławach V Wydział Ksiąg Wieczystych, jako uzasadnienie zgłoszonego wniosku wskazano, że uczestnik postępowania P. T. w dniu 26 października 2022 r. zawarł umowę wstępna sprzedaży 100% udziałów w nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Puławach V Wydział Ksiąg Wieczystych, mimo braku zgody pozostałych spadkobierców zarówno co do sprzedaży jego udziału, jak i sprzedaży całej nieruchomości. Wnioskodawczyni oraz uczestniczki postępowania wnoszą o dział spadku poprzez przyzywanie im udziałów, które przysługują P. T. również w nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Puławach V Wydział Ksiąg Wieczystych. Udzielenie zabezpieczenia w sposób, o który wnoszą, umożliwi P. T. sprzedaż udziałów, a tym samym uniemożliwi przeprowadzenie działu spadku w ten sposób. (wniosek k. 5-39)

Uczestnik P. T. w toku postępowania uznał żądania wniosku w całości.

Pełnomocnik wnioskodawczyń w ostatecznie sprecyzowanym stanowisku procesowym podtrzymał twierdzenia wyrażone we wniosku oraz wnosił o zasądzenie od wnioskodawczyni E. T. na rzecz uczestnika postępowania P. T. z tytułu spłaty kwoty w wysokości 10.320,21 zł płatnej w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia, zasądzenie od wnioskodawczyni M. T. (1) na rzecz uczestnika postępowania P. T. z tytułu spłaty kwoty w wysokości 10320,21 zł płatnej w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia, zasądzenie od wnioskodawczyni S. T. na rzecz uczestnika postępowania P. T. z tytułu spłaty kwoty w wysokości 10320,21 zł płatnej w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia a także o ustalenie i rozliczenie nakładów i wydatków poczynionych przez wnioskodawczynie E. T., M. T. (1) oraz S. T. na nieruchomość wskazaną w pkt 3 ppkt w wysokości 2181,67 zł oraz o zasądzenie od uczestnika postępowania P. T. na rzecz wnioskodawczyni E. T., M. T. (1) oraz S. T. tytułem rozliczenia nakładów wydatków poniesionych przez nie na nieruchomość wskazaną w pkt 3 ppkt 1 wniosku, kwot po 113,62 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, na wypadek uchybienia terminowi płatności.

W toku postępowania strony podtrzymały stanowiska procesowe.

Sąd Rejonowy w Puławach ustalił następujący stan faktyczny:

Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Puławach I Wydział Cywilny z dnia 25 kwietnia 2006 roku wydanego w sprawie I Ns 189/06 spadek po M. T. (3), zmarłym 10 marca 1991 roku w W. i tam ostatnio stale zamieszkałym wraz z wchodzącym w skład spadku gospodarstwem rolnym z mocy ustawy nabyły wnioskodawczynie E. T., S. T., M. T. (1) i uczestnik postpępowania P. T. po 1/4 części każde z nich. Spadek po M. T. (2) wraz z wchodzącym w skład spadku gospodarstwem rolnym na podstawie postanowienia częściowego Sądu Rejonowego w Puławach I Wydział Cywilny z dnia 22 lipca 2024 roku wydanego w sprawie sygnatura akt I Ns 667/22 na podstawie ustawy nabyli mąż M. T. (3) (syn A. i A.) urodzony w dniu (...) w K. D., córka M. T. (1) (córka M. i M. K.), urodzona w dniu (...) w P., córka E. T. (córka M. i M. K.) urodzona w dniu (...) w P. i córka S. T. (córka M. i M. K.) urodzona w dniu (...) w P., po 1/4 części każde z nich, wszyscy z dobrodziejstwem inwentarza.

W skład majątku wspólnego spadkodawców M. T. (2) i M. T. (3) wchodziły prawo własności nieruchomości w postaci działek gruntu oznaczonych numerami ewidencyjnymi (...), położonej w miejscowości W., gmina K. D. o łącznej powierzchni 1,9438 ha, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Puławach V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...) o łącznej wartości 174130 zł, udział w wysokości 1/2 części w prawie własności nieruchomości w postaci działki gruntu oznaczonej numerem ewidencyjnym (...) o powierzchni 1,82 ha, położonej w miejscowości W., gmina K. D., powiat (...), województwo (...), obręb (...) W., jednostka ewidencyjna (...)_5 K. D., jednostka rejestrowa G.244 Starostwa Powiatowego w P. o wartości 18200 zł, udział w wysokości (...) części w prawie własności nieruchomości w postaci działki gruntu oznaczonej numerem ewidencyjnym (...), o powierzchni 4,6241 ha, położonej w miejscowości W., gmina K. D., powiat (...), województwo (...), obręb (...) W., jednostka ewidencyjna (...)_5 K. D., jednostka rejestrowa G.272 Starostwa Powiatowego w P., o wartości 3914 zł a także udział w wysokości 1/12 części w prawie własności nieruchomości w postaci działek gruntu oznaczonych numerami ewidencyjnymi (...), o powierzchni 0,71 ha, położonych w miejscowości W., gmina K. D., powiat (...), województwo (...), obręb (...) W., jednostka ewidencyjna (...)_5 K. D., jednostka rejestrowa G.261 Starostwa Powiatowego w P. o wartości 1904 zł (tysiąc dziewięćset cztery złote). Udziały M. T. (2) i M. T. (3) w majątku wspólnym są równe. W skład spadku po M. T. (2) zmarłej w dniu 7 marca 1991 roku w P. wchodzi udział w wysokości 1/2 części w składaniach majątkowych szczegółowo opisanych powyżej, w skład spadku po M. T. (3) zmarłym w dniu 10 marca 1991 roku w W. wchodzi natomiast udział w wysokości 5/8 części w składaniach majątkowych szczegółowo opisanych powyżej.

(dowód: okoliczności bezsporne a ponadto: postanowienie sygnatura akt I Ns 189/06, k. 23 postanowienie sygnatura akt I Ns 667/22 k. 138, umowa przekazania gospodarstwa rolnego akt notarialny Repertorium A Nr (...) k. 24-25, operat szacunkowy k. 31-34, kopie potwierdzeń przelewu k. 36, kopia paragonu k. 37, wypisy i wyrysy z rejestru gruntów k. 92-98, zaświadczenie k. 99, potwierdzenia wpłat k. 100-102, zeznania wnioskodawczyni E. T. przesłuchanej w charakterze strony e-protokół rozprawy z dnia 11 kwietnia 2024 roku Płyta DVD k. 132, e-protokół rozprawy z dnia 22 lipca 2024 roku Płyta DVD k. 137, zeznania uczestnika P. T. przesłuchanego w charakterze strony e-protokół rozprawy z dnia 11 kwietnia 2024 roku Płyta DVD k. 132, e-protokół rozprawy z dnia 22 lipca 2024 roku Płyta DVD k. 137, zeznania wnioskodawczyni S. T. przesłuchanej w charakterze strony e-protokół rozprawy z dnia 11 kwietnia 2024 roku Płyta DVD k. 132, e-protokół rozprawy z dnia 22 lipca 2024 roku Płyta DVD k. 137, zeznania wnioskodawczyni M. T. (1) przesłuchanej w charakterze strony e-protokół rozprawy z dnia 11 kwietnia 2024 roku Płyta DVD k. 132, e-protokół rozprawy z dnia 22 lipca 2024 roku Płyta DVD k. 137)

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy w szczególności na podstawie dowodów z dokumentów, których autentyczność i wiarygodność nie budziła wątpliwości Sądu a także nie była kwestionowana przez strony w toku postępowania.

Sąd przy rekonstrukcji stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie uwzględnił zeznania wnioskodawczyń S. T. (e-protokół rozprawy z dnia 11 kwietnia 2024 roku Płyta DVD k. 132, e-protokół rozprawy z dnia 22 lipca 2024 roku Płyta DVD k. 137), wnioskodawczyni M. T. (1) (e-protokół rozprawy z dnia 11 kwietnia 2024 roku Płyta DVD k. 132, e-protokół rozprawy z dnia 22 lipca 2024 roku Płyta DVD k. 137), E. T. (e-protokół rozprawy z dnia 11 kwietnia 2024 roku Płyta DVD k. 132, e-protokół rozprawy z dnia 22 lipca 2024 roku Płyta DVD k. 137) oraz uczestnika P. T. (e-protokół rozprawy z dnia 11 kwietnia 2024 roku Płyta DVD k. 132, e-protokół rozprawy z dnia 22 lipca 2024 roku Płyta DVD k. 137), depozycje procesowe wymienionych osób w zasadniczej części były spójne, logiczne i pokrywały się z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym o charakterze nieosobowym. W toku procesu nie ujawniono okoliczności podważających zeznania stron postępowania co do zasady. Sąd poczynił zatem na ich podstawie zasadnicze ustalenia faktyczne w przedmiotowej sprawie.

Sąd Rejonowy w Puławach zważył co następuje:

Wniosek okazał się w pełni uzasadniony.

Zgodnie z art. 31 § 1 k.r.o. majątkiem wspólnym małżonków są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Przepis art. 43 § 1 k.r.o. zawiera domniemanie, iż oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zgodnie z art. 46 k.r.o. od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku w sprawach nie unormowanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i dziale spadku. Podobne odesłanie w kwestiach proceduralnych do przepisów o dziale spadku zawiera przepis art. 567 § 3 k.p.c.

Skład i wartość majątku wspólnego oraz spadku ulegającego podziałowi ustala sąd (art. 684 k.p.c.).

Zasadą jest, iż podział majątku wspólnego i dział spadku obejmuje składniki należące do danego majątku w dacie ustania wspólności/otwarcia spadku oraz istniejące w chwili dokonywania podziału.

Wartość składników majątku wspólnego/spadku ustala się według cen obowiązujących w chwili orzekania (tak np. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 27 września 1974 roku, III CZP 58/74, OSN 1975 rok, nr 6, poz.90) i na poziomie cen rynkowych (tak Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 30 grudnia 1975 roku, III CRN 349/75).

W niniejszej sprawie bezspornie ustalono, że w skład majątku wspólnego spadkodawców wchodziło prawo własności nieruchomości w postaci działek gruntu oznaczonych numerami ewidencyjnymi (...), położonej w miejscowości W., gmina K. D. o łącznej powierzchni 1,9438 ha, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Puławach V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...) o łącznej wartości 174130 zł, udział w wysokości 1/2 części w prawie własności nieruchomości w postaci działki gruntu oznaczonej numerem ewidencyjnym (...) o powierzchni 1,82 ha, położonej w miejscowości W., gmina K. D., powiat (...), województwo (...), obręb (...) W., jednostka ewidencyjna (...)_5 K. D., jednostka rejestrowa G.244 Starostwa Powiatowego w P. o wartości 18200 zł, udział w wysokości (...) części w prawie własności nieruchomości w postaci działki gruntu oznaczonej numerem ewidencyjnym (...), o powierzchni 4,6241 ha, położonej w miejscowości W., gmina K. D., powiat (...), województwo (...), obręb (...) W., jednostka ewidencyjna (...)_5 K. D., jednostka rejestrowa G.272 Starostwa Powiatowego w P., o wartości 3914 zł a także udział w wysokości 1/12 części w prawie własności nieruchomości w postaci działek gruntu oznaczonych numerami ewidencyjnymi (...), o powierzchni 0,71 ha, położonych w miejscowości W., gmina K. D., powiat (...), województwo (...), obręb (...) W., jednostka ewidencyjna (...)_5 K. D., jednostka rejestrowa G.261 Starostwa Powiatowego w P. o wartości 1904 zł (tysiąc dziewięćset cztery złote). Udziały M. T. (2) i M. T. (3) w majątku wspólnym są równe. W skład spadku po M. T. (2) zmarłej w dniu 7 marca 1991 roku w P. wchodzi udział w wysokości 1/2 części w składaniach majątkowych szczegółowo opisanych powyżej, w skład spadku po M. T. (3) zmarłym w dniu 10 marca 1991 roku w W. wchodził natomiast udział w wysokości 5/8 części w składaniach majątkowych szczegółowo opisanych powyżej.

Przepisy regulujące postępowanie o dział spadku (art. 680-689 k.p.c.), jak i przepisy normujące podział majątku wspólnego (art. 566-567 k.p.c.), nie określają wprost sposobów podziału. Odsyłają do uregulowań dotyczących zniesienia współwłasności (art. 688 k.p.c.).

W myśl zaś art. 622 § 2 k.p.c. w zw. z art. 688 k.p.c., gdy wszyscy współwłaściciele złożą zgodny wniosek co do sposobu zniesienia współwłasności, sąd wydaje postanowienie odpowiadające treści wniosku, jeżeli projekt podziału nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych. W świetle postanowień art. 211 k.c. nie ulega wątpliwości, że podstawowym sposobem zniesienia współwłasności, wyraźnie preferowanym przez ustawodawcę, jest podział fizyczny rzeczy. Dotyczy to także sądowego zniesienia współwłasności (art. 212 § 1 k.c.), a zatem przy zniesieniu współwłasności sąd powinien brać pod uwagę przede wszystkim ten sposób wyjścia ze współwłasności, chyba że współwłaściciele zgodnie żądają przyznania rzeczy jednemu z nich bądź sprzedaży rzeczy albo jeżeli podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa albo pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości, co zawsze podlega ustaleniu w konkretnych okolicznościach danej sprawy (porównaj między innymi postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 30 października 1978 r. III CRN 214/78, z dnia 2 lutego 2001 r. IV CKN 251/00, z dnia 5 lutego 2010 r. III CSK 195/09 i z dnia 9 września 2011 r. I CSK 674/10, niepubl.). Odmowa zniesienia współwłasności przez podział rzeczy, może mieć miejsce jedynie wyjątkowo i tylko w razie wystąpienia okoliczności określonych w art. 211 k.c. Wnioskodawczynie i uczestnik postępowania zgłosili żądanie przyznania nieruchomości na współwłasność wnioskodawczyniom po 1/3 części na rzecz każdej z nich . W pierwszym rzędzie zatem Sąd ustalił, że podział taki jest dopuszczalny zarówno ze względu na właściwości nieruchomości, jak i z uwagi na pozostałe przesłanki wskazane w art. 211 k.c. Mając na uwadze powyższe Sąd Rejonowy dokonał podziału majątku wspólnego M. i M. K. małżonków T., w którym przypadające im udziały były równe, oraz działu spadku po M. T. (3) oraz M. T. (2) w ten sposób, że składniki majątkowe szczegółowo opisane w punktach Ia), Ib), Ic) i Id) postanowienia przyznał na współwłasność wnioskodawczyniom E. T., S. T. oraz M. T. (1), po 1/3 części na rzecz każdej z nich, orzekając w tym względzie zgodnie z wnioskiem. Stosownie do treści art. 212 § 2 k.c. zaszła zatem konieczność zasądzenia od wnioskodawczyń spłat na rzecz uczestnika P. T. kwot po 10320,21 zł od każdej z nich, płatnych w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia.

Zgodnie z art. 618 § 1 k.p.c. w sprawach o podział majątku wspólnego i dział spadku sąd rozstrzyga także o wzajemnych roszczeniach współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy. Roszczenia, o których mowa w tym przepisie, to przede wszystkim roszczenia związane z korzystaniem z rzeczy wspólnej, pobieraniem z niej pożytków i przychodów oraz dokonanych nakładów. W myśl art. 207 k.c. pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną. Pojęcie wydatków użyte w art. 207 k.c. jest w orzecznictwie rozumiane szeroko. Przyjmuje się, że w pojęciu tym mieszczą się także nakłady, nie tylko konieczne, lecz także inwestycyjne, prowadzące do zwiększenia wartości rzeczy wspólnej. Wydatkiem w rozumieniu tego unormowania jest nie tylko wydatek zmierzający do zachowania wspólnego prawa, lecz także wydatek poniesiony na normalną eksploatację rzeczy. Z kolei ciężarami w rozumieniu art. 207 k.c. są m.in. podatki i inne świadczenia o charakterze publicznoprawnym obciążające współwłaścicieli nieruchomości będącej przedmiotem współwłasności. Sąd Rejonowy w Puławach ustalił w toku postępowania dowodowego, że wnioskodawczynie E. T., S. T. oraz M. T. (1) poczyniły nakłady i wydatki na majątek spadkowy po M. T. (2) zmarłej w dniu 7 marca 1991 roku w P. oraz po M. T. (3) zmarłym w dniu 10 marca 1991 roku w W., w łącznej kwocie 2181,61 zł a następnie tytułem rozliczenia nakładów i wydatków zasądził od uczestnika postępowania P. T. na rzecz wnioskodawczyń E. T., S. T. oraz M. T. (1) kwoty po 113,62 zł na rzecz każdej z nich, płatne w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności. Stosownie do treści art. 212 § 3 k.c. zasądzając w/w. spłaty Sąd wskazał termin ich uiszczenia i wysokość odsetek należnych w przypadku zwłoki w płatności.

Przepis art. 520 § 1 k.p.c. stanowi, że każdy uczestnik postępowania ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Od tej zasady przepisy § 2 i 3 art. 520 k.p.c. przewidują wyjątki. Wedle przepisów pierwszego z tych paragrafów, jeżeli uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania lub interesy ich są sprzeczne, sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości, przy czym to samo dotyczy zwrotu kosztów postępowania wyłożonych przez uczestników. Z kolei przepisy drugiego z paragrafów stanowią, że jeżeli interesy uczestników są sprzeczne, sąd może włożyć na uczestnika, którego wnioski zostały oddalone lub odrzucone, obowiązek zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez innego uczestnika, przy czym wskazaną regulację stosuje się odpowiednio, jeżeli uczestnik postępował niesumiennie lub oczywiście niewłaściwie. W sprawach o podział majątku wspólnego i dział spadku nie występuje sprzeczność interesów, o której mowa w przepisach art. 520 § 2 i 3 k.p.c., niezależnie od stanowiska uczestników postępowania i zgłaszanych przez nich twierdzeń i wniosków w przedmiocie składu, wartości i sposobu podziału majątku wspólnego i działu spadku. W postępowaniu tym uczestnicy postępowania są także w równym stopniu zainteresowani rozstrzygnięciem i ich interesy są wspólne o tyle, że celem postępowania jest wyjście ze wspólności majątkowej i uregulowanie wzajemnych stosunków majątkowych (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 23 października 2013 roku, IV CZ 74/13, LEX nr 1388478; postanowienie Sądu Najwyższego z 6 czerwca 2012 roku, IV CZ 13/12, LEX nr 1232808; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 sierpnia 2012 roku, V CZ 30/12, LEX nr 1231642). W ocenie Sądu wnioskodawczyni i uczestnik postępowania byli w równym stopniu zainteresowani wynikiem postępowania, a ich interesy nie były sprzeczne, albowiem zgodnie dążyli do zniesienia wspólności majątku wspólnego oraz działu spadków. Nie zatem było podstaw prawnych do odstąpienia od zasady wyrażonej w przepisie art. 520 § 1 k.p.c.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności i powołane przepisy Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.

ZARZĄDZENIE

1. (...);

2. K..(...).