Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Puławach

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2017 r.

Sąd Rejonowy w Puławach IV Wydział Pracy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Magdalena Gałkowska

Ławnicy: Piotr Przeździecki, Marta Seremak

Protokolant st. sekr. sądowy Agnieszka Rzepkowska

po rozpoznaniu w dniu 26 października 2017 r. w Puławach

sprawy z powództwa A. D.

przeciwko Samorządowemu Przedszkolu Publicznemu w B.

o ustalenie istnienia stosunku pracy na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i odszkodowanie

I.  oddala powództwo;

II.  nie obciąża powódki kosztami procesu.

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 24 października 2016r. skierowanym do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych powódka A. D. wnosiła o ustalenie istnienia stosunku pracy pomiędzy nią a Samorządowym Przedszkolem Publicznym w B. od dnia 1 września 2016r. do 31 sierpnia 2017r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony i zasądzenia na rzecz powódki od pozwanego odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia tj. za 3 miesiące w kwocie 6.713,28 zł tytułem niezgodnego z prawem wypowiedzenia jej w dniu 17 października 2016r. umowy o pracę – na podstawie art. 47 ¹ w zw. z art. 45 kp w zw. z art.27 Karty Nauczyciela i w zw. z art. 91c ust1 Karty Nauczyciela.

Postanowieniem z dnia 31 października 2016r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych przekazał przedmiotową sprawę tut. sądowi według właściwości.

Na rozprawie w dniu 14 września 2017r. powódka sprecyzowała i ograniczyła swoje powództwo w ten sposób, iż nadal domagała się ustalenia, że łączyła ją z pozwanym umowa o pracę na czas nieokreślony od dnia 1 września 2016r., a wobec tego wnosiła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie jej umowy o pracę w wysokości trzykrotności jej wynagrodzenia, przyjmując za podstawę wynagrodzenie, jakie osiągała jako nauczyciel wychowania przedszkolnego tj. w wymiarze 16/25 tj. w wysokości 1.671,84 zł - jak wynika z zaświadczenia złożonego przez pracodawcę.

Pozwane (...) Przedszkole Publiczne w B. sprecyzowanego powództwa nie uznawało i wnosiło o jego oddalenie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka A. D. posiada stopień awansu zawodowego nauczyciel kontraktowy ( akta osobowe).

Powódka ma kwalifikacje do nauczania wychowania przedszkolnego i religii (akta osobowe).

W pozwanym Samorządowym Przedszkolu Publicznym w B. w roku szkolnym 2015/2016, jak i w poprzednich latach, istniało 7 oddziałów ( organizacja roku szkolnego 2016/2017- k.20v, 36-38, zeznania dyrektor pozwanego J. S. słuchanej w trybie art. 299 kpc k.71v-72, 95v, zeznania świadka G. M. k.24v-24v).

W czasie naboru prowadzonego na rok szkolny 2016/2017 do Samorządowego Przedszkola Publicznego w B. okazało się, że wobec tego, iż rodzice dzieci 6-letnich skorzystali z możliwości i zdecydowali się pozostawić dzieci w przedszkolu na kolejny rok szkolny, to nie ma możliwości, aby w ramach dotąd funkcjonujących 7 oddziałów przyjąć też dzieci 3-4 letnie i wtedy dyrektor pozwanego prowadziła rozmowy z organem prowadzącymi, aby utworzyć choćby na jeden rok szkolny, jeszcze jeden oddział i taki ósmy oddział przedszkolny został utworzony (organizacja roku szkolnego 2016/2017, zeznania dyrektor pozwanego J. S. słuchanej w trybie art. 299 kpc, zeznania świadka G. M. ).

Dyrektor pozwanego Samorządowego Przedszkola Publicznego w B., w związku ze zwiększeniem liczby oddziałów na rok 2016/1017 zamieściła ogłoszenie o pracę na portalu (...), z którego wynikało, że poszukiwała ona nauczyciela przedszkola w wymiarze ½ etatu, którego mogła zatrudnić na podstawie umowy o pracę w okresie od 1 września 2016r. do 31 sierpnia 2017r. (ogłoszenie - k.46, zeznania dyrektor pozwanego J. S. słuchanej w trybie art. 299 kpc).

Na ogłoszenie odpowiedziała min. powódka i w czasie rozmowy kwalifikacyjnej, dyrektor zaproponowała jej 16 godzin nauczania przedszkolnego i wobec tego, że był też w przedszkolu wakat na stanowisku nauczyciela religii, to także nauczanie 8 godzin religii, podtrzymując, iż będzie to umowa o pracę na okres jednego roku szkolnego w wymiarze 24/25 ( zeznania stron słuchanych w trybie art. 299 kpc - k. 71v-72, 95-95v).

Powódka otrzymała od władz kościelnych skierowanie do nauczania religii w pozwanym przedszkolu na okres od 1 września 2016r. do 31 sierpnia 2017r. ( k. 53).

W dniu 29 sierpnia 2016r. zawarta została pomiędzy powódką a pozwanym pracodawcą reprezentowanym przez dyrektor J. S. umowa o pracę na czas określony na okres od 1 września 2016r. do 31 sierpnia 2017r. w charakterze nauczyciela w wymiarze czasu pracy 24/25, w tym 8/25 jako nauczyciel religii oraz 16/25 jako nauczyciel wychowania przedszkolnego ( akta osobowe).

W dniu 17 października 2016r. dyrektor pozwanego złożyła wobec powódki oświadczenie woli o rozwiązaniu z nią umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia który upływa 30 listopada 2016r. (akta osobowe).

Wobec tego, że powódka posiadała skierowanie od władz kościelnych na nauczanie w tym przedszkolu religii do 31 sierpnia 2017r., to po 30 listopada 2016r. przestała być w tym przedszkolu nauczycielem wychowanie przedszkolnego, a nadal nauczała w tym przedszkolu religii aż do dnia 18 lutego 2017r. - wobec złożonego przez nią wypowiedzenia (k,52,51, 47-48, zeznania stron słuchanych w trybie art. 299 kpc ).

Po rozwiązaniu z powódką stosunku pracy, w zakresie nauczania wychowania przedszkolnego, na jej miejsce od dnia 1 stycznia 2017r. została zatrudniona E. J. na podstawie umowy na czas określony do dnia 31 lipca 2017r. w wymiarze 16/25 etatu (akta osobowe E. J., zeznania dyrektor pozwanego J. S. słuchanej w trybie art. 299 kpc, zeznania świadka G. M. ). E. J. od 1 września 2017r. została zatrudniona w pozwanym przedszkolu ale na miejsce nauczycielki przedszkola U.L., która odeszła na świadczenie kompensacyjne ( wykaz k.75-76, zeznania dyrektor pozwanego J. S. słuchanej w trybie art. 299 kpc).

W projekcie arkusza organizacji roku szkolnego 2017/2018 dyrektor pozwanego przedszkola przewidziała 7 oddziałów i projekt ten został zatwierdzony przez organ prowadzący ( projekt arkusza organizacji roku szkolnego 2017/2018 –k.65-69, zeznania dyrektor pozwanego J. S. słuchanej w trybie art. 299 kpc).

Ostatecznie w pozwanym przedszkolu na rok szkolny 2017/2018 utworzono 8 oddziałów – zgodnie z aneksem nr (...) do arkusza organizacji roku szkolnego 2017/2018, zatwierdzonym przez organ prowadzący w dniu 29 września 2017r. (aneks k.91-93, zeznania dyrektor pozwanego J. S. słuchanej w trybie art. 299 kpc).

W roku szkolnym 2016/2017 łączna liczna godzin pracy wszytkach oddziałów wynosiła tygodniowo 346 godzin, a w roku szkolnym 2017/2018 tych godzin jest 340 ( informacja k.73).

Wynagrodzenie powódki jako nauczyciela wychowania przedszkolnego tj. 16/25 etatu wynosiło 1.671,84 zł, a jako nauczyciela religii tj. 8/25 etatu wynosiło 745,92 zł ( zaświadczenie k.19).

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o zeznania dyrektor pozwanego J. S. i zeznania świadka G. M., a także i dokumenty znajdujące się w aktach sprawy oraz aktach osobowych powódki, których prawdziwość i autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Podnieść też należy, że zeznania J. S. słuchanej w trybie art. 299 kpc są zgodne ze złożonymi dokumentami, a w szczególności z zatwierdzonymi arkuszami organizacji roku szkolnego 2016/2017, 2017/2018 w pozwanym przedszkolu. Zatem zeznania J. S. słuchanej w trybie art. 299 kpc sąd obdarzył wiarą w całości, bo są zgodne, jak wyżej poniesiono, z dokumentami, a także z zeznaniami świadka G. M.. Zeznania tego świadka sąd obdarzył wiarą w całości, bo także zgodne są z dokumentami złożonymi do akt sprawy i zeznaniami dyrektor pozwanego przedszkola a także nie są kwestionowane przez żadną ze stron. Powódka zaś w swoich zeznaniach nie kwestionuje treści zeznań dyrektor pozwanego i świadka, a także nie kwestionuje prawdziwości złożonych przez stronę pozwaną istotnych dla sprawy dokumentów, a jej zeznania w zasadzie stanowią jedynie polemikę z możliwością zatrudnienia jej przez stronę pozwaną na podstawie umowy terminowej. Zasługują więc na obdarzenie ich wiarą, bo nie zawierają żadnych sprzeczności z ustalonym stanem faktycznym.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Roszczenie powódki o ustalenie, że łączyła ją z pozwanym Samorządowym Przedszkolem Publicznym w B. umowa o pracę na czas nieokreślony od dnia 1 września 2016r. i wobec tego ustalenia, uznanie iż wypowiedzenie umowy o pracę, które zostało jej dokonane przez dyrektor pozwanego przedszkola (w zakresie 16/25 etatu) jest niezgodne z prawem, a w takiej sytuacji zasądzenie na jej rzecz od pozwanego przedszkola odszkodowania w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia, liczonego od wymiaru czasu pracy powódki jako nauczyciela wychowania przedszkolnego tj. 16/25 etatu, nie jest uzasadnione.

Na wstępie podnieść należy, że powódka zwróciła się do sądu z roszczeniem o ustalenie, iż pomiędzy nią a pozwanym przedszkolem od dnia 1 września 2016r. istniała umowa o pracę zawarta nie na czas określony- jak stanowi zapis, a na czas nie określony, a więc z roszczeniem w trybie art.189 kpc, zgodnie z którym, można żądać ustalenia przez sąd istnienia bądź nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy strona ma w tym interes prawny. Powódka oprócz tego roszczenia, zgłosiła też w toku procesu żądanie zasądzenia na jej rzecz od pozwanego przedszkola odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie jej umowy o pracę i oczywiście zasadność tego roszczenia uzależniona jest od ustalenia, że strony łączyła umowa o pracę na czas nie określony a nie na czas określony. Zatem powódka ma konkretne żądanie odnośnie konkretnych świadczeń związanych z ustaleniem istnienia stosunku pracy pomiędzy stronami na podstawie umowy o pracę na czas nie określony, a więc stwierdzić należy, iż powódka ma interes prawny w przedmiotowym ustaleniu. Nadto wskazać należy w tym miejscu na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 października 2013 r. w sprawie I PZP 3/13 - W wypadku zawarcia z nauczycielem kontraktowym umowy o pracę na czas określony przy braku ustawowych przesłanek z art. 10 ust. 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.), po wręczeniu nauczycielowi świadectwa pracy oraz odmowie dopuszczenia go do pracy wskutek błędnego uznania przez pracodawcę, że umowa o pracę rozwiązała się z upływem czasu, na jaki była zawarta, nauczyciel może żądać ustalenia istnienia stosunku pracy (art. 189 k.p.c.).

Poza sporem pozostaje, iż powódka jest nauczycielem kontraktowym, a z takim nauczycielem – w świetle art.10 ust 4 ustawy z dnia 26 stycznia 1982r. Karta nauczyciela ( tekst jedn. Dz.U. 118/03 poz.1112 ze zm.) stosunek pracy nawiązuje się na podstawie umowy na czas nie określony, z zastrzeżeniem ust.7. Przepis ten przewiduje, iż stosunek pracy z nauczycielem kontraktowym nawiązuje się na podstawie umowy na czas określony tylko w dwóch przypadkach tj. w przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela. Artykuł 10 Karty Nauczyciela reguluje w sposób kompleksowy sprawy nawiązywania z nauczycielami posiadającymi różne stopnie awansu zawodowego stosunków pracy i przepisy te winny być ściśle przestrzegane przez strony stosunku pracy.

W przedmiotowej sprawie, dyrektor pozwanego przedszkola zawarła z powódką, jako nauczycielem kontraktowym, umowę o pracę na czas określony tj. na okres trwania roku szkolnego 2016/2017 i z zebranego w sprawie materiału dowodowego, w ocenie sądu wynika, że taki sposób nawiązania wtedy stosunku pracy z powódką był dopuszczalny. Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje bowiem na to, że w momencie zawierania przez strony umowy o pracę tj. w dniu 29 sierpnia 2016r. istniała przesłanka przewidziana w art.10 ust 7 Karty Nauczyciela, a więc istniała potrzeba wynikająca z organizacji nauczania w pozwanym przedszkolu, aby z powódką zawrzeć umowę tylko na czas ściśle określony tj. na okres jednego roku szkolnego i to w niepełnym wymiarze.

W tym miejscu należy wskazać, iż zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, sformułowanie "organizacja nauczania" należy odnosić do zasad funkcjonowania szkoły (liczby klas, rodzaju przedmiotów, liczby godzin lekcyjnych, liczby etatów, czasu nauczania poszczególnych przedmiotów, zmianowości pracy szkoły). Potrzeby wynikające z organizacji nauczania (uzasadniające zatrudnienie nauczyciela na czas określony) mogą być spowodowane szczególnym charakterem prowadzonej działalności przez szkołę, w której występuje niepewność co do czasu prowadzenia określonej działalności, liczby uczniów, uzyskania zgody podmiotów zewnętrznych, a także gdy wprowadzenie w placówce zajęć, których kontynuowanie w następnych latach szkolnych zależy od zgłoszenia się odpowiedniej liczby uczniów, uzasadnia zatrudnienie nauczyciela w danym roku szkolnym ( np. wyroki: z dnia 5 września 1997 r., I PKN 226/97; z dnia 19 stycznia 1998 r., I PKN 487/97, z dnia 9 grudnia 1998 r., I PKN 499/98, ).

Zwrócić też należy uwagę, iż ocena, czy istnieją warunki do zatrudnienia nauczyciela na czas nieokreślony, choćby w niepełnym wymiarze zajęć, powinna uwzględniać dłuższą perspektywę czasową trwania takiej umowy. Warunki te nie występują, gdy z oceny konkretnej sytuacji wynika, że występowała uzasadniona niepewność co do możliwość takiego zatrudnienia w kolejnych latach szkolnych. Istnienie stanu niepewności oceniane jest na datę zatrudniania nauczyciela, a nie z perspektywy czasowej ( Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 lipca 2015 r. w sprawie I PK 241/14). Sąd rozpoznający sprawę podziela stanowisko Sądu Najwyższego zaprezentowane wyżej.

Dyrektor pozwanego przedszkola przesłuchana w sprawie w charakterze strony zeznała, a jej zeznania potwierdza sekretarz przedszkola przesłuchana w charakterze świadka G. M., iż w poprzednich latach szkolnych zawsze było 7 oddziałów w pozwanym przedszkolu i to na skutek jej zabiegów organ prowadzący wyraził zgodę, aby w roku szkolnym 2016/2017 utworzyć w pozwanym przedszkolu dodatkowy ósmy oddział, bo w czasie naboru prowadzonego na rok szkolny 2016/2017 do pozwanego przedszkola okazało się, że wobec tego, iż rodzice dzieci 6-letnich skorzystali z możliwości, która pojawiła się właśnie wtedy i zdecydowali się pozostawić dzieci w przedszkolu na kolejny rok szkolny, a nie jak dotąd obligatoryjnie dzieci przechodziły do oddziału szkolnego istniejącego w Zespole Szkół nr (...) w B., to przez to nie było możliwości, aby w ramach dotąd funkcjonujących 7 oddziałów przyjąć też dzieci 3-4 letnie do przedszkola. Po uzyskaniu zaś zgody organu prowadzącego na utworzenie ósmego oddziału przedszkolnego dyrektor zamieściła ogłoszenie na portalu (...) ( z dnia 14. (...)), iż poszukuje ona nauczyciela wychowania przedszkolnego celem zatrudnienia go w pozwanym przedszkolu w wymiarze ½ etatu, którego mogła zatrudnić na podstawie umowy o pracę w okresie od 1 września 2016r. do 31 sierpnia 2017r. W treści tego ogłoszenia wyraźnie wpisano jakie są warunki tego zatrudnienia i te same warunki zatrudnienia, a w szczególności rodzaj umowy o pracę, został też powódce przedstawiony przez dyrektor pozwanego, gdy ta stawiła się na rozmowę kwalifikacyjną, w wyniku której, w dniu 29 sierpnia 2016 r. została zawarta przez strony umowa o pracę na czas określony. Powódka, w trakcie składania przez siebie zeznań, przyznała iż w czasie tej rozmowy dyrektor mówiła, iż będzie to umowa o pracę zawarta na czas określony tj. od 1 września 2016r. do 31 sierpnia 2017r., a więc powódka miała pełną świadomość tego jakie warunki zatrudnienia jej dyrektor proponuje.

Zdaniem sądu, za przekonywujące należy uznać twierdzenia dyrektor pozwanego, że w momencie, gdy w sierpniu 2016r. miała zgodę organu prowadzącego na utworzenie ósmego oddziału, to w tym momencie, tylko na ten rok szkolny mogła zatrudnić nowego nauczyciela wychowania przedszkolnego, bo przecież nie mogła mieć wiedzy, jak będzie w roku następnym, jeżeli chodzi o liczbę oddziałów. Dyrektor pozwanego właśnie w kolejnym roku szkolnym 2017/2018 zaplanowała funkcjonowanie 7 oddziałów i ten projekt został zatwierdzony przez organ prowadzący. Ostatecznie, jak się okazało, aneksem z końca września 2017r., nabór do przedszkola był na tyle duży, iż organ prowadzący na kolejny rok szkolny ponownie wyraził zgodę na utrzymanie ośmiu oddziałów. Jednak faktu, że także w kolejnym roku szkolnym także będzie utworzonych 8 oddziałów dyrektor pozwanego nie mogła przewidzieć w sierpniu 2016r., bo na tamten czas miała wiedzę, iż sytuacja zaistniała w roku szkolnym 2016/2017, związana z możliwością dokonania przez rodziców dzieci 6-letnich wyboru czy zostawić dziecko nadal w przedszkolu, pozwalała na utworzenie dodatkowego oddziału tylko roku szkolnym 2016/2017, a jak już wyżej podniesiono, ocena czy istnieją warunki do zatrudnienia nauczyciela na czas nieokreślony, dokonana winna być na datę zatrudniania nauczyciela, a nie z perspektywy czasu. W przedmiotowej sprawie, w ocenie sądu, w momencie zawierania z powódką umowy o pracę na czas określony właśnie istniała uzasadniona niepewność co do dalszego stałego funkcjonowania oddziału ósmego w przedszkolu, skoro od lat istniało tam 7 oddziałów, a utworzenie tego ósmego oddziału spowodowane było wyjątkową sytuacją zaistniałą w roku szkolnym 2016/2017r. Dyrektor pozwanego nie mogła przewidzieć czy w kolejnym roku szkolnym także zaistnieje potrzeba, aby znowu funkcjonował ósmy oddział przedszkolny, bo to jaka będzie liczba dzieci uczęszczających do przedszkola zależy od rodziców, którzy także, jak i w poprzednim roku szkolnym, mogli zdecydować aby dzieci 6 letnie nie poszły do oddziału umiejscowionego przy Zespole Szkół nr (...), tylko pozostały w przedszkolu ale tez mogli zdecydować aby dzieci te poszły jednak do szkoły. Podnieść też należy, iż jak wynika z informacji udzielonej przez Urząd Miejski w B. (k.35) w roku szkolnym 2017/2018, dzieci które uzyskały wiek przedszkolny było 410, a potencjalnie miejsc w pozwanym przedszkolu jest 200, ale to nie oznacza, że dzieci które ten wiek osiągną, pójdą do przedszkola, bo obowiązek dotyczy tylko dzieci 6-letnich.

Reasumując więc, uznać należy, że w świetle ustalonego stanu faktycznego, a konkretnie wobec tego, że uruchomienie ósmego oddziału w tym przedszkolu w roku szkolnym 2016/2017 zależało od zaistniałej właśnie w tym roku szkolnym możliwości wyboru przez rodziców, czy pozostawić 6-latki w przedszkolu oraz od uzyskania zgody organu prowadzącego na utworzenie ośmiu oddziałów w tym roku szkolnym, to dyrektor pozwanego nie mogła zagwarantować nauczycielowi zatrudnianemu właśnie w związku z utworzeniem ósmego oddziału w przedszkolu a więc powódce zatrudnienia na czas nieokreślony, bo istniała uzasadniona niepewność, czy w kolejnych latach w pozwanym przedszkolu będzie 7 oddziałów- jak było do tej pory od wielu lat, czy też utrzyma się 8 oddziałów.

Wobec tego uznać należy, że przy zatrudnieniu powódki na czas określony spełniona została przesłanka określona w art. 10 ust. 7 Karty Nauczyciela i zatrudnienie jej w pozwanym przedszkolu na podstawie umowy o pracę na czas ściśle określony w roku szkolnym 2016/2017 było dopuszczalne.

Wobec powyższego sąd oddalił żądanie powódki ustalenia, że łączyła ją z pozwanym Samorządowym Przedszkolem Publicznym w B. umowa o pracę na czas nieokreślony od dnia 1 września 2016r.

Konsekwencją tego jest też oddalenie żądania powódki zasądzenia na jej rzecz od pozwanego odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie jej umowy o pracę. Jak już bowiem wyżej podniesiono, w ocenie sądu, strony łączyła umowa o pracę zawarta na czas określony tj. na okres od 1 września 2016r. do 31 sierpnia 2017r., a więc wypowiedzenie tej umowy mogło odbywać się w oparciu o przepisy kodeksu pracy, a konkretnie winno nastąpić zgodnie z art. 30 kp. Wypowiedzenie umowy o pracę dokonane przez dyrektor pozwanego przedszkola nie naruszyło w żaden sposób przepisów prawa, a więc żądanie powódki w tym zakresie należało oddalić.

O kosztach sąd orzekł w oparciu o art. 102 kpc, który to przepis stanowi, iż w wypadkach szczególnie uzasadnionych, sąd może nie obciążać w ogóle strony przegrywającej kosztami procesu. Zdaniem sądu, taka sytuacja tu właśnie zaistniała. Sytuacja finansowa powódki wobec tego, że stosunek pracy łączący ją z pozwanym rozwiązał się, na pewno pogorszyła się, a powódka decydując się na dochodzenie swoich praw na drodze sądowej, niewątpliwie była subiektywnie przekonana o zasadności swoich roszczeń.